«Είπατε τω βασιλήι, χαμαί πέσε δαίδαλος αυλά, ουκέτι Φοίβος έχει καλύβαν, ου μάντιδα δάφνην, ου παγάν λαλέουσαν, απέσβετω και λάλον ύδωρ».
«Πείτε του βασιλιά, πως έπεσε κατάχαμα ο μαγικός αυλός κι ούτε ο Φοίβος Απόλλων μένει πια εδώ, ούτε φυτρώνει η δάφνη που προμαντεύει, ούτε κυλάει το γάργαρο νερό από την πηγή. Στέρεψε το νερό που τραγουδούσε».
Αυτά τα λόγια ευθύνονται για το άρθρο που ακολουθεί. Πριν τριάντα επτά χρόνια τα απομνημόνευσα, ένα βράδυ, από το βιβλίο της ιστορίας ή των θρησκευτικών, δεν θυμάμαι πια. Και για πρώτη φορά τότε έμαθα για τον Ιουλιανό, που στιγματίστηκε με το προσωνύμιο Παραβάτης. Παρόλο που το κείμενο δεν ήταν καθόλου εγκωμιαστικό για αυτήν την ιστορική μορφή, το αντίθετο μάλιστα, για έναν ανεξήγητο λόγο ένα οκτάχρονο παιδί, αγάπησε αυτόν τον βασιλιά, ίσως επειδή του θύμισε ήρωα αρχαίας τραγωδίας, εκείνον που διαλέγει ένα δρόμο ξέροντας ότι δεν υπάρχει γυρισμός, ακολουθώντας τις θύελλες του πεπρωμένου του.
Ο Αυτοκράτορας Ιουλιανός παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον για την ευρυμάθεια του, αλλά και για το ότι υπήρξε ο μοναδικός Βυζαντινός Αυτοκράτορας ανάμεσα σε ενενήντα επτά άλλους που δεν ακολούθησε τον Χριστιανισμό.
Ο Ιουλιανός έτυχε να ανήκει στον οίκο που εξουσίαζε την οικουμένη.
Ο Φλάβιος Κλαύδιος Ιουλιανός γεννήθηκε το 332 στην Κωνσταντινούπολη, ήταν ανιψιός του Κωνσταντίνου και ο τελευταίος της δυναστείας των Φλαβίων. Η μητέρα του, Βασιλίνα, που καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια, πέθανε πέντε μήνες μετά την γέννησή του, ενώ ο πατέρας του Ιούλιος Κωνστάντιος δολοφονήθηκε όταν ο Ιουλιανός ήταν έξι χρόνων. Όταν ήταν μικρός έλαβε χριστιανική αγωγή από τον Ευσέβιο, επίσκοπο της Νικομήδειας. Αυτός τον εισήγαγε στη μελέτη των γραφών. Παράλληλα έρχεται σε επαφή με τα ελληνικά γράμματα όταν μετά τα επτά του χρόνια ανέλαβε την εκπαίδευση του ο Μαρδόνιος, παιδαγωγός της μητέρας του και βαθύτατος γνώστης της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας και φιλοσοφίας.
Μετά τον θάνατο του Ευσέβιου (το 342) ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος έκλεισε τα δύο αδέλφια στο φρούριο Μάκελλο της Καππαδοκίας, επειδή υποπτευόταν πως είχαν βλέψεις για τον θρόνο του. Τα χρόνια που πέρασε εκεί τα αναφέρει ο Ιουλιανός ως τα σκληρότερα της ζωής του. Από την άλλη όμως αυτά τα έξι σκληρά χρόνια αφιερώθηκε στη μελέτη την Ελλήνων φιλοσόφων και των Γραφών.
Το 347 του επιτράπηκε να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη και το 351 ο Κωνστάντιος ζητάει από τον ξάδελφό του, και αδελφό του Ιουλιανού, Γάλλο τη συνδρομή του στη διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας. Αυτή η αλλαγή έδωσε μια σχετική ελευθερία στον Ιουλιανό, όχι όμως για πολύ διάστημα, επειδή ο αυτοκράτορας τον απομάκρυνε στη Νικομήδεια. Εκεί ήταν που δέχτηκε την επίδραση του φιλόσοφου Λιβάνιου και μυήθηκε από τον νεοπλατωνικό φιλόσοφο Μάξιμο τον Εφέσιο το 352 στη λατρεία του Ήλιου, ενώ παράλληλα εξακολούθησε να ασκεί τα χριστιανικά του καθήκοντα.
Ο αδελφός του Ιουλιανού Γάλλος ανακηρύχθηκε από τον Κωνστάντιο, το 351, Καίσαρας της Ανατολής (Συρίας, Μικράς Ασίας, Αιγύπτου και Παλαιστίνης), μόνο όμως για 3 χρόνια, επειδή το 354 έπεσε στη δυσμένεια του αυτοκράτορα και δολοφονήθηκε. Ο Ιουλιανός φυλακίστηκε και κινδύνευσε να θανατωθεί, αλλά σώθηκε εξαιτίας της παρέμβασης της αυτοκράτειρας Ευσεβείας, συζύγου του Κωνστάντιου, η οποία τον συμπαθούσε και τον στήριξε εκείνη τη δύσκολη ώρα.
Ο Κωνστάντιος ποτέ δεν θα μπορούσε να προβλέψει τη χαρά του Ιουλιανού όταν του ορίζει ως νέο τόπο διαμονής -αλλά στην πραγματικότητα εξορίας- την Αθήνα. Στην Αθήνα ο Ιουλιανός μυείται στα Ελευσίνια Μυστήρια και διδάσκεται ρητορική και φιλοσοφία στη σχολή του Προαιρεσίου. Γνωρίζει το σοφιστή Ιμέριο, τον φιλόσοφο Πρίσκο και είχε συμμαθητές του τον Μέγα Βασίλειο και τον Γρηγόριο τον Νανζιανζηνό.
Με νέα διαταγή του Κωνστάντιου ανακαλείται στα Μεδιόλανα και στο τέλος του 355 γίνεται Καίσαρας. Παντρεύεται την αδελφή του Κωνστάντιου Ελένη και μετά από μερικές εβδομάδες αναχωρεί για την Γαλατία, για να ηγηθεί εκστρατείας κατά των Γερμανικών φυλών που προσπαθούσαν να διασχίσουν τον Ρήνο. Η διαδρομή που έκανε ήταν γεμάτη νικηφόρες μάχες κατά μήκος του άξονα Βασιλεία, Αλσατία, Λορραίνη, Παρίσι.
Στη Γαλατία ο Ιουλιανός φανέρωσε τα εξαιρετικά στρατιωτικά προσόντα του και έδειξε μεγάλο θάρρος και επιμονή. Τέσσερα χρόνια που έμεινε εκεί, έφερε την ειρήνη. Ταυτόχρονα όλα αυτά τα χρόνια στη Γαλατία έδωσαν καρπούς. Έγραψε το «Ευσεβείας της βασιλίδος εγκώμιον», «Περί των του αυτοκράτορος πράξεων ή περί βασιλείας», « Παραμυθητικός εις εαυτόν, επί τη εξόδω του αγαθωτάτου Σαλλουστίου», «Περί των τριών σχημάτων» και ένα στρατηγικό έργο με τίτλο «Μηχανικά». Έκτισε ένα παλάτι στο νησί του Σηκουάνα, στα θεμέλια του οποίου σήμερα είναι κτισμένη η Παναγία των Παρισίων. Με αυτήν την κίνηση ο Ιουλιανός ήταν ο πρώτος που καθιέρωσε την πόλη του Παρισιού ως τη διοικητική έδρα της κατοπινής Γαλλίας.
Οι συνεχόμενες επιτυχίες του και η αγάπη που έτρεφε προς το πρόσωπο του το στράτευμα, ανησύχησαν τον Κωνστάντιο. Με αφορμή τους πολέμους εναντίον των Περσών διέταξε να αναχωρήσει από τη Γαλατία ένα μεγάλο μέρος του στρατεύματος του Ιουλιανού και να συνταχθεί στο πλευρό του. Ήταν άνοιξη του 360 και ο Ιουλιανός ήταν στην Λουτέσια -σημερινό Παρίσι- όταν έλαβε τις διαταγές του Κωνστάντιου. Ο στρατός αντέδρασε, επικράτησε μεγάλη εξέγερση και στον λαό και στον στρατό, που δεν ήθελε να αναχωρήσει. Μια νύχτα ο στρατός συγκεντρώθηκε γύρω από το ανάκτορο του Ιουλιανού και τον ανακήρυξε Αύγουστο. Αυτός δέχτηκε την τιμή και, αν και προσπάθησε να συνδιαλλαγεί με τον Κωνστάντιο, η ρήξη ήταν αναμενόμενη. Πριν όμως συγκρουστούν ο Κωνστάντιος αρρώστησε και πέθανε τον Νοέμβριο του 361. Το Δεκέμβριο του 361 ο Ιουλιανός μπαίνει στην Κωνσταντινούπολη όπου έγινε δεκτός με τιμές.
Στην Κωνσταντινούπολη έμεινε 6 μήνες, αλλά ανέπτυξε το διάστημα αυτό μεγάλη δραστηριότητα. Από τα πρώτα του διατάγματα ήταν το άνοιγμα των Αρχαίων Ναών και η επαναφορά της απαγορευμένης αρχαίας θρησκείας, παίρνοντας μάλιστα την πρωτοβουλία να κάνει διορθώσεις σε πολλά τρωτά σημεία της. Δόθηκαν στους ναούς οι περιουσίες τους που είχαν κατασχεθεί. Φρόντισε για την ηθική εξύψωση του κλήρου, ίδρυσε ιεροδιδασκαλία και διέταξε αυστηρή επίβλεψη των ιερέων, εθνικών και χριστιανών, από άποψη ηθικής. Λέγεται πως κάποτε επέβαλλε ένα πρόστιμο δέκα χρυσών λιρών στον εαυτό του, επειδή έκανε μια εκφώνηση χωρίς να είναι αρμοδιότητά του. Με αυτό ήθελε να δείξει στο λαό ότι ήταν ένας αξιωματούχος όπως και οι άλλοι και απαγόρευσε στον εαυτό του να καταπατά την εξουσία.
Παράλληλα αναδιοργάνωσε την αυλή κάνοντας σημαντικές πολιτικές και στρατιωτικές μεταρρυθμίσεις, χωρίς να παραμελεί στο παραμικρό τα αυτοκρατορικά του καθήκοντα.
Στην Κωνσταντινούπολη τότε έγραψε τα «Κρόνια», το «Λόγον εις τους απαίδευτους κύνας, προς Ηράκλειον κυνικόν». Καλός γνώστης των ιερών γραφών του ιουδαϊσμού και του χριστιανισμού, έγραψε το έργο «κατά Γαλιλαίων», που μεταξύ άλλων συγκρίνει τις Κοσμογονίες της Γένεσης (Μωυσής) και του Τίμαιου (Πλάτωνας).
Ως άνθρωπος είχε πλατωνική Κοσμοθεώρηση και ήταν πολύ καλός γνώστης των ιδιότυπων χαρακτηριστικών και τρόπο ζωής διαφόρων εθνών. Στη Γένεση αρνείται τη σχέση του Αδάμ και της Εύας με τον Θεό έτσι όπως την παρουσιάζει ο Μωυσής. Αναρωτιέται πως είναι δυνατόν ο Θεός να μην επιτρέπει στους ανθρώπους -που δημιούργησε- να μάθουν να διακρίνουν το καλό από το κακό. Καθώς επίσης να μην τους επιτρέπει να γευτούν τη φρόνηση, αφού έργο της είναι η αντίληψη του καλού και του κακού. Δέχεται όμως τον Πλάτωνα που δίνει στους ανθρώπους την ικανότητα και την ελευθερία της βούλησης. Διαφωνεί με τη βιβλική θέση ότι ο Θεός ενδιαφέρεται μόνο για τους Ιουδαίους, αλλά ότι φροντίζει όλα τα έθνη. Λέει πως οι Αιγύπτιοι έχουν ανάμεσα τους πολλούς σοφούς, οι Χαλδαίοι και οι Ασσύριοι, μπορούν να είναι περήφανοι για τους απογόνους του Ωάννους και του Βήλου, καθώς και οι Έλληνες έχουν αναρίθμητους απογόνους του Χείρωνα. Τότε γιατί οι Ιουδαίοι εγκωμιάζουν μόνο τα δικά τους;
Από τους θεούς προτιμά τον θεό της ελληνικής φιλοσοφίας, που δεν δυσανασχετεί, ούτε αγανακτεί, ούτε αλλάζει γνώμη. Ο βιβλικός Θεός είναι φθονερός και εκδικητικός. Μια φυλή που τη διοικεί ένας φθονερός Θεός δεν μπορεί να είναι παρά βαρβαρική φυλή.
Ο αυτοκράτορας Ιουλιανός ήταν μια γοητευτική και απρόβλεπτη προσωπικότητα. Ένας πολεμιστής φιλόσοφος που οραματιζόταν μια συμφιλίωση του ελληνικού πνεύματος με τη νέα εποχή και τη χριστιανική πίστη. Προσπάθησε να ανασυγκροτήσει την Αυτοκρατορία και διέταξε να επισκευαστούν τα Μυητικά Κέντρα των Δελφών και της Ελευσίνας, καθώς και οι βιβλιοθήκες της Περγάμου και της Αλεξάνδρειας, που ο χριστιανικός όχλος είχε καταστρέψει. Για να καταπολεμήσει την πρόληψη ότι η καταστροφή του κόσμου έχει σχέση με την αναστήλωση του ναού των Ιεροσολύμων, διέταξε να επισκευαστεί ο ναός και απέδειξε ότι τίποτα τρομερό δεν συνέβη.
Το 362 αναχώρησε για την Αντιόχεια, ετοιμάζοντας την εκστρατεία εναντίον των Περσών. Στην Αντιόχεια έγραψε τα δύο μυστικότερα και πιο φιλοσοφικά του έργα: «Εις την μητέραν των θεών» και «Εις τον Βασιλέαν Ήλιον». Επίσης έγραψε το «Συμπόσιον ή Καίσαρες» και το «Αντιοχικόν ή Μισοπώγων», που είναι και το τελευταίο έργο του, το οποίο περιέχει αρκετά αυτογραφικά στοιχεία. Σε όλα του τα έργα είναι εμφανής η ηθική ακεραιότητα του χαρακτήρα του, η δυνατή του μόρφωση και ο έντονος μυστικισμός του.
Η εκστρατεία ξεκίνησε με επιτυχία, αλλά ο στρατός αντιμετώπιζε συνεχόμενες δυσκολίες και ο Ιουλιανός αναγκάστηκε να δώσει σύνθημα επιστροφής. Στις 25 Ιουνίου πετάχτηκε έξω από τη σκηνή του εξαιτίας ενός ονείρου. Κοιτώντας προς τον ουρανό αναφέρεται πως είδε τον Άρη, το θεό του πολέμου, να τον απειλεί, αλλά κατά τον Μάξιμο επρόκειτο για κάποιο διάττοντα αστέρα. Ο Ιουλιανός κάλεσε τους Ετρούσκους οιωνοσκόπους και εκείνοι του απάντησαν πως στα βιβλία του Ταρκίτιου, είναι γραμμένο στο κεφάλαιο «περί θείων πραγμάτων» πως αν δει κάποιος έναν πυρσό στον ουρανό, οφείλει να μην προβεί σε καμία ενέργεια. Η μέρα άρχισε να φέγγει και ο Ιουλιανός διέταξε να ηχήσει το εγερτήριο. Μάταια οι οιωνοσκόποι του ζητούσαν να αναβάλει την αναχώρηση του έστω για μερικές ώρες, δεν άκουσε.
Στο πεδίο της μάχης, εκτός από τους Πέρσες, έρχεται αντιμέτωπος με έναν ασφυκτικό κλοιό συνομωσίας από τους φανατικούς χριστιανούς του στρατοπέδου του και μια επιτακτική ανάγκη για τη φυσική του εξόντωση. Επίθετα όπως «Παραβάτης», «Ειδωλιανός», «Αδωναίος», «Καυσίταυρος», «Πισαίος», «Αποστάτης» τον συνόδευσαν στα μόλις δύο χρόνια της διακυβέρνησής του. Στο τέλος ένα πισώπλατο δόρυ σκοτώνει έναν από τους ικανότερους αυτοκράτορες σε όλη την ιστορία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, παρόλο το ελάχιστο διάστημα της διακυβέρνησης του.
Σε κάποια αψιμαχία στις 26 Ιουνίου του 363 δολοφονήθηκε δεχόμενος θανατηφόρο χτύπημα, «άγνωστον πόθεν», κατά μαρτυρία του αμερόληπτου αυτόπτη μάρτυρα Αμμιανού : «…Αυτήν ακριβώς τη στιγμή, μια λόγχη ιππικού από άγνωστη κατεύθυνση, του γδέρνει το μπράτσο, διαπερνά τα πλευρά και χώνεται στον κάτω λοβό του ήπατος. Με το δεξί χέρι προσπαθεί να τραβήξει και να βγάλει τη λόγχη, μα νιώθει να κόβονται τα δάχτυλά του στη κοφτερή λάμα του μετάλλου. Πέφτει από το άλογο και όλοι όσοι βρίσκονται εκεί, ορμούν για να τον μεταφέρουν στο στρατόπεδο για να του δώσουν τις πρώτες βοήθειες. Καθώς ο πόνος δείχνει να μειώνεται προς στιγμή, αρχίζει να ελπίζει. Απωθώντας τον θάνατο δυναμικά, ζητάει τα όπλα και το άλογό του για να ξαναγυρίσει στη μάχη και να δώσει θάρρος στους στρατιώτες του. Θέλει να δείξει ότι, ξεχνώντας τον εαυτό του, δε σκέφτεται παρά την ασφάλεια των άλλων. Αλλά οι δυνάμεις του Ιουλιανού δεν ανταποκρίνονται στη θέλησή του: εξασθενημένος από την σοβαρή αιμορραγία, κάθεται ήσυχος και όταν, μετά από ερώτησή του, ακούει ότι ο τόπος όπου χτυπήθηκε ονομάζεται Φρυγία, χάνει κάθε ελπίδα για τη ζωή του, γιατί του είχαν προφητέψει άλλοτε ότι ήταν της μοίρας του γραφτό να πεθάνει εκεί».
Ξαπλωμένος στην σκηνή του απευθυνόταν στους συντρόφους του που ήταν καταβεβλημένοι:
"Ήρθε τελικά για μένα η στιγμή φίλοι μου, να αφήσω αυτή τη ζωή την οποία, με την πρώτη ζήτηση, επιστρέφω χαρούμενος στη φύση, σαν ένας τίμιος οφειλέτης. Δε θλίβομαι καθόλου (όπως ίσως θα νόμιζαν μερικοί), γιατί μοιράζομαι με τους φιλόσοφους την κοινή δοξασία που θεωρεί την ψυχή πιο ευτυχισμένη από το σώμα…
Οι επουράνιοι θεοί μου έδωσαν ως αποστολή, το ξέρω πολύ καλά, να αντιστέκομαι ακόμη και σε μεγάλες δυσκολίες και να μην υποκύπτω, ούτε να ταπεινώνομαι ξέροντας από πείρα ότι μόνο οι αδύναμοι καταβάλλονται από τη θλίψη, ενώ αντίθετα, τη νικούν όσοι επιμένουν προσπαθώντας.
Δε μετανιώνω για ότι έκανα και δε βασανίζομαι από την ανάμνηση κανενός σοβαρού αμαρτήματος που να έχω διαπράξει είτε όταν ήμουν εξόριστος και ζούσα στην αφάνεια είτε μετά την άνοδό μου στην εξουσία. Κράτησα, νομίζω, την Ψυχή μου αμόλυντη, πιστεύοντας ότι η Ψυχή του ανθρώπου συγγενεύει με τους θεούς. Η πολιτική μου υπήρξε μετριοπαθής και έκανα επιθετικούς ή αμυντικούς πολέμους πάντα ύστερα από ώριμη και λογική σκέψη. Όμως η επιτυχία δεν ήρθε πάντα να στέψει τις προσπάθειές μου, γιατί οι ανώτερες δυνάμεις απαιτούν να έχουν τη τελευταία λέξη σε όλα τα ανθρώπινα εγχειρήματα.
Πίστευα ότι ο σκοπός μιας δίκαιης εξουσίας είναι η ευτυχία και η ασφάλεια των υπηκόων της, γι' αυτό υπήρξα πάντα, όπως ξέρετε, υπέρ των πιο ειρηνικών λύσεων και απέκλεισα από τις πράξεις μου κάθε ελευθερία ικανή να φθείρει τα πράγματα και τα ήθη. Και δε ντρέπομαι να ομολογήσω ότι χάρη σε μια αξιόπιστη προφητεία, ξέρω από πολύ καιρό ότι είναι της μοίρας μου να πεθάνω από σίδερο…Ευχαριστώ τους αιώνιους θεούς που μου επέτρεψαν να πεθάνω, όχι σα θύμα σκοτεινών δολοπλοκιών ούτε μέσα στους πόνους μιας πολύχρονης ασθένειας ούτε σαν εγκληματίας, αλλά αφήνοντας τον κόσμο μέσα στο Φως.
Χαίρομαι που το κράτος, σαν αυστηρός γονιός, με εξέθεσε αδίστακτα στους κινδύνους και έτσι στάθηκα ικανός να αντισταθώ στις θύελλες του πεπρωμένου, αφού τις είχα συνηθίσει., μέσα στο απόγειο μιας ένδοξης σταδιοδρομίας. Γιατί αυτός που θέλει να πεθάνει πριν έρθει η ώρα του είναι το ίδιο αδύναμος και δειλός με εκείνον που προσπαθεί να αποφύγει τον θάνατο όταν φτάνει η στιγμή. Μίλησα αρκετά πια, η ζωή με εγκαταλείπει. Όσο για την εκλογή ενός αυτοκράτορα, είναι φρονιμότερο να μην πω τη γνώμη μου, γιατί φοβάμαι μήπως από άγνοια, δεν υποδείξω τον πιο άξιο. Ακόμα και αν έλεγα το όνομα που θεωρώ σαν τον καταλληλότερο, θα υπήρχε κίνδυνος να του προξενήσω μεγάλο κακό, σε περίπτωση που προτιμηθεί κάποιος άλλος. Σαν πιστός γιος της πατρίδας μας, εύχομαι μόνο να με διαδεχτεί ένας καλός ηγέτης".
Όλοι οι παρόντες έκλαιγαν. Βλέποντας τους ο Ιουλιανός έδειξε τη δύναμη της επιβολής του ακόμη και σε αυτήν την περίσταση και τους μάλωσε λέγοντας τους ότι ήταν ανάξιο να θρηνούν έναν ηγεμόνα την ώρα που πήγαινε να ενωθεί με τον Ουρανό και τα Αστέρια. Πέθανε στα τριανταδύο χρόνια του, περιτριγυρισμένος από τους φίλους του φιλοσόφους, τον Μάξιμο και τον Πρίσκο, με τους οποίους συζητούσε για την αθανασία και την ευγένεια της ψυχής. Ο Αυτοκράτορας Ιουλιανός, μια από τις πιο ευγενικές και προικισμένες μορφές της ιστορίας, έφυγε από την ζωή με την πεποίθηση, πως από το χειρότερο πηγαίνει προς το καλύτερο, χαρούμενος που θα βρεθεί κοντά στον Πλάτωνα, τον Πυθαγόρα και τον Σωκράτη.
Λένε πως την τελευταία νύχτα πριν πεθάνει είδε ένα όραμα. Είδε τον αετό της Ρώμης (το σύμβολο του Jupiter-Deus), να πετάει προς την Ανατολή και να κρύβεται στα ψηλότερα βουνά του κόσμου για 2.000 χρόνια. Ύστερα επέστρεφε στη Δύση ξανά με ένα ιερό σύμβολο στα πόδια του. Όταν συμβουλεύτηκε το μαντείο του απάντησαν πως η Αυτοκρατορία θα πέθαινε μαζί με αυτόν. Η Σοφία όμως θα έφευγε από την Δύση προς την Ανατολή και θα επέστρεφε ξανά μετά από χιλιάδες χρόνια. Το πρώτο μέρος του ονείρου έγινε πραγματικότητα. Μετά τον θάνατό του η Ρωμαική Αυτοκρατορία χωρίστηκε στα δύο και η μεν Δυτική Αυτοκρατορία με πρωτεύουσα την Ρώμη καταστράφηκε από τους βαρβάρους τον 5ο αιώνα μπαίνοντας στον Μεσαίωνα, η δε Ανατολική με πρωτεύουσα το Βυζάντιο επέζησε μέχρι που καταστράφηκε τον 15ο αιώνα από τους Οθωμανούς. Για ένα μεγάλο διάστημα το απροσπέλαστο Θιβέτ κρατούσε τα κρυμμένα κλειδιά της Σοφίας.
Στην Ταρσό έξω από τα τείχη, κοντά στην πύλη των Τυάνων, θάφτηκε ο Αυτοκράτορας Ιουλιανός. Η ταφική πέτρα του είχε χαραγμένα τα εξής :
Ιουλιανός μετά Τίγριν αγάρροον ενθάδε κείται αμφότερον, βασιλεύς τ’ αγαθός, κρατερός τ’ αιχμητής
(Εδώ αναπαύεται, κοντά στα ορμητικά νερά του Τίγρη, ο Ιουλιανός, καλός βασιλιάς και συγχρόνως γενναίος πολεμιστής)
Μερικές φορές κάποιος μπορεί να σκεφτεί πως θα ήταν ο κόσμος αν ο Ιουλιανός είχε ζήσει. Ένας άνθρωπος σαν κι αυτόν που έκανε τόσα πολλά μέσα σε σχεδόν δύο χρόνια βασιλείας, στα τριάντα δύο χρόνια της ζωής του, σίγουρα θα μπορούσε να αλλάξει τη μοίρα του κόσμου. Ο Αυστριακός ιστορικός Ernest Stein αναφέρει πως «σε πείσμα της πλάνης για το πρόσωπό του, ο Αυτοκράτορας Ιουλιανός υπήρξε ένας από τους πιο ευγενικούς και πιο καλλιεργημένους χαρακτήρες της παγκόσμιας ιστορίας και ίσως ο πιο άξιος να γίνει αγαπητός».
Τόσα χρόνια πέρασαν, αλλά ακόμη η μορφή αυτού του πλατωνικού Αυτοκράτορα δεν πέρασε, μα συνεχίζει να μας μαγεύει με τις αποχρώσεις της, ακριβώς έτσι όπως το κάνει ένα δειλινό. Ομορφιά, μαγεία και μελαγχολία. Αλλά ο Ήλιος της μελαγχολίας στη δύση του, γίνεται ο Ήλιος της Ανάστασης την ανατολή. Ναι! Ιουλιανέ… τώρα πλέον γνωρίζω καλά, γιατί έγινες ο ήρωας των παιδικών μου χρόνων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. mystica.gr
2. www.rassias.gr
3. www.sansimera.gr
4. Ιουλιανός Άπαντα 1, εκδ. Κάκτος
5. Ιουλιανός Άπαντα 2, εκδ. Κάκτος
6. Ιουλιανός Άπαντα 3 εκδ. Κάκτος
7. Ιουλιανός Άπαντα 4 εκδ. Κάκτος
8. Ιουλιανός ο Παραβάτης – Χρ. Ζαλοκώστα, βιβλιοπωλείο της Εστίας
9. Ιουλιανός : Ο θάνατος του αρχαίου κόσμου, εκδ. Λιβάνη
