Ήταν ο Ελβετός ψυχαναλυτής Carl Jung που πρώτος αναγνώρισε τη δυνατότητα χρήσης της αστρολογίας ως εργαλείο διερεύνησης του βάθους της ανθρώπινης ψυχής. Κατά τη διάρκεια της ζωής του ο Jung αναφέρει σε πολυάριθμα γραπτά τον βαθύ του σεβασμό για την αστρολογία. Κατά τη γνώμη του η αστρολογία είχε να προσφέρει πολλά στην ψυχολογία και όπως είχε παραδεχτεί ήταν αρκετές οι φορές που τη χρησιμοποιούσε στο αναλυτικό του έργο με ασθενείς.
Σε περιπτώσεις που η διάγνωση ήταν ιδιαίτερα δύσκολη ο Jung δημιουργούσε τον αστρολογικό χάρτη του ασθενή, προκειμένου να εξετάσει τα πράγματα με μια ευρύτερη, τελείως διαφορετική οπτική γωνία. Όπως έχει ο ίδιος πει: «Πρέπει να παραδεχτώ ότι είναι πολλές οι φορές που τα αστρολογικά στοιχεία διαφώτισαν σημεία τα οποία σε διαφορετική περίπτωση θα ήταν αδύνατο να κατανοήσω» (1948).
Ο Jung θεωρούσε τα ζώδια και τους πλανήτες της αστρολογίας, σύμβολα των αρχέτυπων διαδικασιών που γεννιούνται από το συλλογικό ασυνείδητο. Τα αρχέτυπα του συλλογικού ασυνειδήτου ήταν, κατ’ αυτόν, οι παγκόσμιες οργανωτικές αρχές που υποστηρίζουν και υποκινούν την ψυχολογική ζωή στο σύνολο της, τόσο την ατομική, όσο και τη συλλογική. Δεδομένου ότι η μυθολογία έδωσε έμφαση στις πολιτιστικές εκδηλώσεις των αρχέτυπων σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και τόπους στην ιστορία, η αστρολογία χρησιμοποίησε τα αρχέτυπα ως γλώσσα κατανόησης των βασικών ψυχολογικών δυνάμεων που υποκινούν τα ανθρώπινα όντα. «Η αστρολογία, όπως και η ψυχολογία, ασχολούνται με το συλλογικό ασυνείδητο και συνίστανται από συμβολικούς σχηματισμούς: οι πλανήτες είναι οι θεοί, σύμβολα της δύναμης του ασυνείδητου». Οι θεοί της μυθολογίας αντιπροσωπεύουν τις ζωντανές δυνάμεις του σύμπαντος που αποτελούν το πρότυπο για τα πάντα. Σύμφωνα με τις Πλατωνικές ιδέες, ένα αρχέτυπο ήταν ταυτόχρονα υποκειμενικό και αντικειμενικό, προφανές τόσο στις εν υπάρχουσες ιδέες της ανθρώπινης συνείδησης, όσο και στις θεμελιώδεις διαδικασίες της φύσης και δίδει πληροφορίες όχι μόνον για την ανθρώπινη εμπειρία αλλά και για την κίνηση των πλανητών.
Αυτή ακριβώς η διπλή φύση του αρχέτυπου επιτρέπει στον αστρολογικό χάρτη να γεφυρώσει τον εσωτερικό χαρακτήρα με τα αντίστοιχα εξωτερικά γεγονότα που αντανακλούν τον συγκεκριμένο χαρακτήρα. «Πολλές φορές παρατηρούμε περιστατικά εντυπωσιακής αναλογίας μεταξύ των αστρολογικών αστερισμών και των ψυχολογικών συμβάντων, καθώς και μεταξύ του ωροσκοπίου και των προδιαθέσεων του χαρακτήρα», έγραψε ο Jung (1976) Τα αρχέτυπα, κατέληξε, ήταν ψυχοειδή, δηλαδή διαμορφώνουν τόσο το περιεχόμενο, όσο και την αντίληψη. Η αστρολογική διάταξη ορίζει, τόσο την εσωτερική διάθεση του ατόμου, όσο και τις ειδικές εξωτερικές συνθήκες που πιθανότατα αυτός ο ιδιαίτερος χαρακτήρας έλκεται να βιώσει. Ο Jung άρχισε σε μια συνέντευξη που έδωσε το 1954: «Μπορεί κάποιος να περιμένει, με αξιοσημείωτη βεβαιότητα, ότι μια επακριβώς ορισμένη ψυχολογική κατάσταση θα συνοδεύεται από τον ανάλογο αστρολογικό σχηματισμό».
Ο Jung αναγνώρισε τη μοναδική και απαράμιλλη ικανότητα της αστρολογίας να αποκαλύπτει συσχετισμούς μεταξύ των πλανητικών κινήσεων και της ανθρώπινης εμπειρίας με ένα τρόπο απόλυτα συγχρονισμένο με τις κρίσεις της ζωής. «Παρατήρησα πολλές περιπτώσεις όπου μια σαφώς προσδιορισμένη ψυχολογική φάση ή ένα ανάλογο γεγονός συνοδεύεται από τη διέλευση, ενός ουράνιου σώματος συγκεκριμένα του Κρόνου και του Ουρανού οι οποίοι συνήθως σηματοδοτούν μια ψυχολογική δοκιμασία».(1954)
Η τήρηση της αντιστοιχίας μεταξύ των ψυχολογικών φαινομένων και των αστρολογικών πληροφοριών συνεισέφερε στη διατύπωση της θεωρίας του Jung για τη συγχρονικότητα. Έδωσε τον ορισμό της λέξης συγχρονικότητα: «Το ταυτόχρονο περιστατικό, μιας ορισμένης ψυχικής κατάστασης με ένα η περισσότερα εξωτερικά γεγονότα, το οποίο εκδηλώνεται ως νοήμον σύμπτωση σε μια στιγμιαία υποκειμενική κατάσταση» (1955) Κατ αναλογία, ο Jung δεν δίστασε να παρατηρήσει τα φαινόμενα συγχρονισμού που υπογραμμίζονται με σοβαρότητα από την αστρολογία. Η αστρολογία, πίστευε, εργάζεται με ακρίβεια εξ αιτίας της συγχρονικότητας, π.χ. η ψυχική συγκρότηση του προσώπου λίγο πριν γεννηθεί ήταν «σε θετική απόλυτη αντιστοιχία» με τις θέσεις των πλανητών εκείνης της στιγμής».
Αναζητώντας έναν τρόπο να ελέγξει την υπόθεση της συγχρονικότητας, Ο Jung πραγματοποίησε ένα αστρολογικό πείραμα κατά το οποίο συσχέτισε τις πλανητικές διατάξεις, διασταυρώνοντας τις όψεις ανάμεσα τους χάρτες των συζύγων. Υπέθεσε ότι κάποιες αναπόφευκτες διασταυρούμενες όψεις, θα εμφανίζονταν με μεγαλύτερη συχνότητα ανάμεσα στους χάρτες των συζύγων από όσο μεταξύ των χαρτών ανθρώπων που δεν είχαν μεταξύ τους σχέση. «Η νοήμον σύμπτωση που αναζητούμε γίνεται άμεσα φανερή με την αστρολογία» είπε ο Jung, «από τη στιγμή που τα αστρολογικά δεδομένα συμπίπτουν με τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του χαρακτήρα, και από τις πιο μακρινές εποχές ακόμα οι διαφορετικοί πλανήτες, οι οίκοι, τα ζωδιακά σημεία και οι όψεις, όλα επιδέχονται ερμηνείες που προσφέρουν μια βάση για τη μελέτη του χαρακτήρα» (1955).
Αν και ο Jung ποτέ δεν ανέπτυξε μια συστηματική θεωρία για την αστρολογία, φαίνεται ότι η θεωρία του για την αναλυτική ψυχολογία επηρεάστηκε πάρα πολύ από αυτήν. Υπάρχουν τόσο πολλές αντιστοιχίες που κάποιος σχεδόν αναγκάζεται να συμπεράνει ότι έχει δανειστεί κατευθείαν από την αστρολογία μερικές από τις σημαντικότερες ιδέες του. Επιπροσθέτως, η κατηγορηματική του υποστήριξη ότι οι πλανήτες είναι αρχέτυπα, η θεωρία του για τη συγχρονικότητα ως μεθόδου ερμηνείας των αστρολογικών συμπτώσεων και η αντίληψη του Jung για δυο είδη ψυχικής προδιάθεσης-εξωστρεφή και εσωστρεφή- άμεσα αναγνωρίσιμη από αστρολόγους σαν τον δίπολο διαχωρισμό του ζωδιακού σε δυο πολικότητες-θετική / αρρενωπή (εξωστρεφής) και αρνητική / θηλυκή (εσωστρεφής).
Επιπλέον, οι τέσσερις λειτουργικοί τύποι του-διαισθητικός, αισθητικός, νοητικός και συναισθηματικός—αντιστοιχούν, κατά προσέγγιση, στα τέσσερα στοιχεία-φωτιά, γη, αέρας και νερό. Σε αυτές τις περισσότερο προφανείς αναλογίες, υπάρχουν και συμπληρωματικοί συσχετισμοί που έχουν διερευνηθεί από αστρολόγους. Αυτοί περιλαμβάνουν εγώ / Ήλιος, προσωπικότητα / Ανερχόμενος, σκιά / Πλούτωνας, anima /Αφροδίτη, animus/Άρης και συλλογικό ασυνείδητο / Ποσειδώνας. Δύσκολες αστρολογικές διατάξεις, ειδικά αυτές που εμπλέκονται δύσκολες όψεις από τους εξωτερικούς πλανήτες με τον Ερμή, Αφροδίτη, Άρη, Σελήνη, Ήλιο, έχουν παρατηρηθεί από αστρολόγους ότι αντιπροσωπεύουν προβληματικά σημεία στην προσωπικότητα, παρόμοια με εκείνα που περιέγραψε ο Jung σαν ψυχικά συμπλέγματα, π.χ, ασυνείδητες, συναισθηματικά φορτισμένες αναμνήσεις, εικόνες και σκέψεις στοιβαγμένες γύρω από ένα κεντρικό πυρήνα.
Μεταγενέστερα του Jung υπήρξαν αστρολόγοι προσανατολισμένοι στην ψυχολογία οι οποίοι κατακλύστηκαν από έμπνευση ορμώμενοι από τις πρωτοποριακές προσπάθειες του Jung.
Πηγή: e-zine.gr
