Σύμφωνα με την εσωτερική γνώση, ο Σανάτ Κουμάρα είναι ένα ον που πριν από 18.5 εκατομμύρια χρόνια ενσαρκώθηκε στο αιθερικό πεδίο της γης. Στο Μύηση, Ανθρώπινη και Ηλιακή, η Alice Bailey μας λέει τα εξής για αυτόν: “Ο Πλανητικός Λόγος της γήινής μας διάταξης, ένα από τα Επτά Πνεύματα ενώπιον του Θρόνου, έλαβε φυσική ενσάρκωση και υπό τη μορφή του Σανάτ Κουμάρα, του Αρχαίου των Ημερών και του Κυρίου του Κόσμου, κατήλθε στον πυκνό αυτό φυσικό πλανήτη και παραμένει έκτοτε μαζί μας. Λόγω της ακραίας αγνότητας της φύσης Του και του γεγονότος ότι είναι (από την ανθρώπινη σκοπιά) σχετικά αναμάρτητος και συνεπώς ανίκανος να ανταποκριθεί σε οτιδήποτε επί του φυσικού πεδίου, ήταν αδύνατο να λάβει πυκνό φυσικό σώμα σαν το δικό μας και πρέπει να λειτουργεί στο αιθερικό Του σώμα. Είναι ο μέγιστος όλων των αβατάρ ή ερχόμενων.
O Arthur Powell, στο βιβλίο του Εσωτερική σύσταση του Ηλιακού Συστήματος αναφέρει τα εξής: “Σανάτ Κουμάρα, ο Νέος των δεκαέξι ανοίξεων, ο αιώνιος παρθένος. Το όνομα Κουμάρα είναι τίτλος που σημαίνει πρίγκηπας ή κυβερνήτης. Μαζί με άλλους, Αυτός ήρθε στη σφαίρα της Γης από το σχήμα εξέλιξης της Αφροδίτης, στη μέση της τωρινής τέταρτης περιστροφής και της τρίτης μητρικής φυλής, της λεμουριανής. Οι λόγοι της άφιξής Του ήταν να τονώσει τη νοητική εξέλιξη, να ιδρύσει τη μυστική ιεραρχία της Γης, να αναλάβει τη διεύθυνση της γήινης σφαίρας.”
Μαζί με τον Σανάτ Κουμάρα, ήρθαν και άλλες οντότητες από τη σφαίρα της Αφροδίτης, περίπου 105 στον αριθμό, που αποτέλεσαν τον πυρήνα της Μυστικής Ιεραρχίας, το φυσικό κέντρο της οποίας (στο αιθερικό επίπεδο) είναι η μυθική Σαμπάλλα στην έρημο Γκόμπι. Ο ίδιος ο Σανάτ Κουμάρα θεωρείται ότι βρίσκεται σε διαρκή τηλεπαθητική επικοινωνία με τον Ηλιακό Λόγο, του οποίου αποτελεί αντανάκλαση και από τον οποίο δέχεται και διανείμει τις Επτά Ακτίνες, τόσο στους υπόλοιπους Κυρίους της Φωτιάς όσο και στην ανθρωπότητα.
O Αρχαίος των Ημερών, παρά το ότι η ηλικία Του μετράει μερικά εκατομμύρια χρόνια, έχει την εμφάνιση νεαρού αγοριού 16 ετών και είναι ο Μεγάλος Μυσταγωγός που επιθέτει τη Ράβδο σε εκείνους που λαμβάνουν τις ανώτερες μυήσεις, δηλαδή από την 3η μύηση και έπειτα.
Κάθε χρόνο, στην Πανσέληνο του Μαϊου, ο Σανάτ Κουμάρα και η υπόλοιπη Ιεραρχία λαμβάνουν μέρος στο λεγόμενο “φεστιβάλ του Βεσάκ” κάπου στο νότιο Θιβέτ, μια τελετή κατά την οποία διοχετεύεται η ενέργεια του Ηλιακού Λόγου στην ανθρωπότητα.
Η κάθοδός Του στη Γη συνοδεύτηκε από τη μετατροπή των ζωανθρώπων σε νοήμονες ανθρώπους αλλά υπήρξε μια γενικότερη επιτάχυνση της Εξέλιξης στα 4 βασίλεια της Γης. Ο Σανάτ Κουμάρα είναι Θεός στην επικράτειά του αλλά δεν είναι παρά η αντανάκλαση του Ηλιακού Λόγου, ο οποίος κι αυτός με τη σειρά Του δεν είναι παρά η αντανάκλαση κάποιου ασύλληπτα μεγαλύτερου ακόμη κι από Αυτόν και όλοι μαζί δεν είναι παρά “μόρια σκόνης μπροστά στο Απόλυτο Ον”.